پیامد بلای زمینی به فضا هم رسید

به گزارش رمز من هنگامی که آتشفشان ˮهونگا تونگا-هونگا هاآپایˮ(Hunga Tonga-Hunga Ha‘apai) در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۲ فوران کرد و سبب ایجاد امواج شوک جوی، انفجارهای صوتی و امواج سونامی شد. حالا دانشمندان دریافته اند که اثرات آتشفشان به فضا هم رسیده است.

به گزارش رمز من به نقل از ایسنا و به نقل از اس تی دی، دانشمندان با تجزیه و تحلیل داده های "کاوشگر اتصال یونوسفر"(ICON) ناسا و ماهواره های آژانس فضایی اروپا دریافتند که ساعاتی بعد از فوران، بادهای با سرعت طوفان و جریان های الکتریکی غیرمعمول در یونوسفر شکل گرفته اند.
"برایان هاردینگ"(Brian Harding) فیزیکدان دانشگاه کالیفرنیا در برکلی و نویسنده اصلی مقاله اظهار داشت: این آتشفشان یکی از بزرگترین اختلالاتی که در دوران مدرن دیده ایم را در فضا ایجاد کرد. این یافته ها به ما اجازه می دهد تا ارتباط نادرست بین جو و فضا را آزمایش نماییم.
کاوشگر اتصال یونوسفر ناسا در سال ۲۰۱۹ پرتاب شد تا شناسایی کند که چگونه آب و هوای زمین با آب و هوا از فضا تعامل دارد. یک ایده نسبتا جدید که جایگزین فرضیات قبلی شده این است که فقط نیروهای خورشید و فضا می توانند آب و هوا را در لبه یونوسفر ایجاد کنند. در ژانویه ۲۰۲۲، هنگامی که این کاوشگر از آمریکای جنوبی عبور کرد، یکی از چنین رویدادهای زمینی را در یونوسفر مشاهده کرد که آن رویداد توسط آتشفشان جنوبی اقیانوس آرام بوجود آمده بود.

"جیم اسپن"(Jim Spann) سرپرست آب و هوای فضایی بخش هلیوفیزیک ناسا در مقر ناسا در واشنگتن دی سی اظهار داشت: نتایج این مطالعه یک رویکرد هیجان انگیز نسبت به چگونگی تأثیر رویدادهای روی زمین بر آب و هوا در فضا، عرضه می دهد.
هنگامی که آتشفشان فوران کرد، توده ای عظیم از گاز، بخار آب و غبار را به آسمان پرتاب کرد. این انفجار همینطور اختلالات فشار زیادی در جو ایجاد کرد که این امر به ایجاد بادهای شدید منجر گردید. همانطور که بادها به سمت بالا و در لایه های جوی نازک تر گسترش یافتند، آنها آغاز به حرکت سریع تر کردند. بعد از رسیدن به یونوسفر و لبه فضا، کاوشگر اتصال یونوسفر ناسا سرعت باد را تا ۴۵۰ مایل در ساعت تعیین کرد که این امر آن جریان باد را به قوی ترین جریان باد در ارتفاع زیر ۱۲۰ مایلی که توسط این مأموریت از زمان پرتاب اندازه گیری شده، تبدیل کرد.
در یونوسفر، بادهای شدید بر جریان های الکتریکی هم تأثیر می گذارد. ذرات موجود در یونوسفر به صورت منظم یک جریان الکتریکی در جهت شرق به نام الکتروجت استوایی(equatorial electrojet) می سازند که توسط بادهای بخش پایین تر جو تغذیه می شود. بعد از فوران، الکتروجت استوایی تا پنج برابر اوج قدرت طبیعی خود افزوده شد و به صورت قابل ملاحظه ای جهت خویش را تغییر داد و برای مدت کوتاهی به سمت غرب جریان یافت.

"جوآن وو"(Joanne Wu)، فیزیکدان دانشگاه کالیفرنیا در برکلی و یکی از نویسندگان این مطالعه اظهار داشت: بسیار اعجاب انگیز است که می بینیم الکتروجت توسط اتفاقی که روی سطح زمین رخ داده است، به شدت معکوس می شود. این چیزی است که ما قبلا فقط در طوفان های ژئومغناطیسی قوی دیده ایم. طوفان های ژئومغناطیسی نوعی آب و هوا در فضا هستند که توسط ذرات و تشعشعات خورشید ایجاد می شوند. این تحقیق جدید که در مجله Geophysical Research Letters انتشار یافت، به درک دانشمندان از چگونگی تاثیرپذیری یونوسفر از رویدادهای روی زمین و همینطور از فضا می افزاید.

دانشمندان ناسا می گویند، طی فوران آتشفشان "تونگا" بیشترین توده خاکستری که تاکنون ماهواره ها به ثبت رسانده اند به بیرون پرتاب شده است. طی فوران این آتشفشان، توده ای از خاکستر به درون مزوسفر و جایی که شهاب ها درحال شکل گیری هستند، پرتاب شد. به قول ناسا، پیش از این، بزرگ ترین ستون آتشفشانی شناخته شده که تابحال توسط ماهواره ها ثبت شده، فوران کوه پیناتوبو در سال ۱۹۹۱ بود. آن ستون آتشفشانی با ارتفاع ۲۲ مایلی(۳۵ کیلومتری) بالاتر از فیلیپین، به استراتوسفر رسید اما نتوانست به لایه مزوسفر هم برسد.
انفجار مهیب آتشفشان "هونگا تونگا-هونگا هاآپای" در ژانویه بزرگترین فوران ثبت شده در هر نقطه از این سیاره طی ۳۰ سال قبل بوده است. طی این فوران آتشفشانی، ستونی از خاکستر به آسمان فرستاده شد و جزیره تونگا غرق در خاکستر شد. صدای انفجار آن تا آلاسکا شنیده شد و ساعاتی بعد از فوران آتشفشان زیردریایی "هونگا تونگا"، امواج سونامی به مناطق ساحلی تونگا که مجموعه ای از ۱۷۰ جزیره در شرق استرالیا و در اقیانوس آرام است، برخورد کرد.

آتشفشان تونگا زمانی کاملا زیر آب بود. در سال ۲۰۱۵ و زمانی که در زیر اقیانوس فوران کرد و ناگهان بالا آمد و خشکی ایجاد کرد که به جهت آن دو جزیره از قبل موجود به نامهای هونگا تونگا و هونگا هاآپای را به هم متصل کرد، توجه دانشمندان را به خود جلب کرد. یک دهه فعالیت آتشفشانی سطح پایین ناگهان در ماه ژانویه به یک سری فوران های عظیم تبدیل شد که این امر این جزیره تازه متولد شده را از بین برد و قطعات بزرگی از هونگا تونگا و هونگا هاآپای را از بین برد.

1401/02/22

12:41:37

5.0 / 5

576

تگهای خبر: دانشمند , ماهواره , ناسا , هارد

اگر مطلب را پسندیدید لایک کنید

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۱ بعلاوه ۴